Değişen sınav sisteminin tüm bilinmeyenleri

Yükseköğretim kurulu sınavlarda bir dizi değişikliğe gitti. Üniversite hayali kuran iki buçuk milyon adayı ilgilendiren bu değişiklikler bazı adaylarda birtakım tedirginlikler yaratırken; acaba sınavın zorluğu artacak mı, bu değişiklikler bizi nasıl etkileyecek sorularını da beraberinde getirdi. Sarıyer Akademi Rehberlik Koordinatörü Hasret Kılıçer, Sarıyer TV ekranlarında tüm bu sorulara yanıt verdi.

Üniversite sınavlarında barajlar kalkarken, sınav süresi uzatıldı. Adaylar bu değişikliklerin kendilerine nasıl yansıyacağını düşünüyor. Sınav süresinin uzatılmasının adaylar açısından olumlu bir gelişme olduğu değerlendirmesinde bulunan Sarıyer Akademi Rehberlik Koordinatörü Hasret Kılıçer, “Bu dezavantajı ortadan kaldırmak adına önemli bir adım olabilir” dedi.  Sarıyer TV Youtube kanalında yayımlanan Akademi Söyleşileri programında Eğitim Yöneticisi Ayşe Görey’in sorularını yanıtlayan Kılıçer, yapılan değişiklikler hakkında öğrencilerin aklına takılan başlıklar için değerlendirmelerde bulundu. İşte yapılan değişikliklere dair tüm detaylar...

Puan uygulaması ile alakalı yapılan değişiklik nedir? Bu yapılan değişiklik yerleştirme sistemini nasıl etkileyecek?

Baraj puanının kaldırılması barajı geçemeyen öğrenci için tercih yapma fırsatı sunması açısından önemli bir gelişme. Fırsat eşitliğinden, her öğrencinin üniversiteye girmesinden söz ediyoruz. Bu dezavantajı ortadan kaldırmak adına önemli bir adım ama zaten barajı geçmeyi hedefleyen, kafasında bir bölüm, bir üniversite hedefi olan adaylar için değişen bir şey olmayacak. Öğrencilerin yapacağı şey bir hedef doğrultusunda çalışmaktır. Bir üniversite ve hayat adına çalışıyorlar. Bu öğrenciler yine kendi seçecekleri bölümü tercih eğrisine göre hangi puandan alacaksa o puanı yakalamaya çalışacak. Puanlar da değişiklik yapmayacak. Bu anlamda öğrencilerimizin kafası rahat olabilir. Talihsizlik yaşayıp barajı geçemeyen öğrenci bir yıl beklemek yerine sınavlara devam edebilecek. Bu anlamda önemli bir avantaj oldu.  

Baraj neden kaldırıldı bu öğrenciler arasındaki rekabeti nasıl etkileyecek?

Son 10 yılın verilerine baktığımızda görüyoruz ki her yıl aslında yüzde 20'lik boş kontenjan kalıyordu. Öğrencilerin, hedefi olanların, yani baraj telaşı olmayanların tercih etmeyeceği bölümler vardı. Bunlar arasında ÖSYM'nin, YÖK'ün amacı boş kontenjan bırakmamak. Daha çok öğrencinin tercih edebilmesini sağlamak belki bu bölümlerde de boşluğu kapatmak. Devlet üniversitelerinde boş kontenjan oranı aslında vakıf üniversitelerinde daha düşük oranda ama devlet üniversitelerinde bu boş kontenjanları dolması söz konusu olacak mı? Bazı bölümlerde belki evet, bir oynama yapacak tercih ivmesini artıracağı için bu durum birazcık daha avantajlı duruma getirecek öğrencileri ama onun dışında vakıf üniversitelerinde ekonomik durumu da göz önünde bulundurursak maalesef orada verilecek burslar barajı geçen yarım net yapan öğrencinin işine yarayabilecek mi bu konuda bir netlik yok. 

TYT, AYT puan hesaplaması nasıl olacak, bu sene herhangi bir koşul olacak mı, bu hesaplamada yerleştirme puanı nasıl olacak?

Önceki yıllarda TYT ve AYT barajı vardı. TYT barajını geçemeyen öğrencinin AYT puanı hesaplanmıyordu. Şimdi TYT’de baraj puanı olmadığı için aslında öğrencinin puanı hesaplanacak. Türkçe ya da matematik testinin herhangi birinden yarım net yapması gerekiyor. Bu yarım neti yapan adayın puanı hesaplanacak. Sınavda yarım net yaptıysa ortaöğretim başarı puanı da eklenerek aslında 130 puan civarında bir puan da elde edilebilecek. Dolayısı ile adayların tercih yapma şansı da olacağı için avantajlı olacaklar. Bunun dışında herhangi bir koşul var mı dersek? Hayır, yok. AYT için TYT'ye girme şartı var, bu kadar.

Sürenin uzatılması ile alakalı da bir değişiklik var. Biraz açabilir miyiz bu konuyu da?

Sınav süresinde aslında 2 yıl öncesinde pandemi nedeniyle bir ek süre verilmişti. 30 dakikaydı bu süre. Yine ÖSYM yaptığı değişiklikle ya da YÖK yaptığı değişiklikle bundan sonraki süreçte TYT’de 165 dakikalık bir sürenin kullanılacağını söyledi. Aslında öğrencilerin en çok zorlandığı kısımda bu TYT’deki 135 dakikaydı. Burada oynama yaptı, AYT’de hiçbir değişiklik yapılmadı. AYT yine 180 dakika olarak belirlendi. Sürecin zor olan ve aslında en eleyici kısmını ÖSYM devreden çıkarmış oldu. Çünkü öğrencilerin avantajlı duruma geçecekleri o süreyle yarışmadan tüm testere bakabilecekleri bir süre var ellerinde bunu doğru kullanırlarsa çok avantajlı olacaklar.

Sürenin uzatılması soru kalıplarında bir değişikliğe neden olacak mı?

Son yıllarda yeni nesil dediğimiz soru tipleri ile sınav soru tipimiz zaten değişmiş durumda, daha uzun sorularda sürenin yetmemesinden yakınıyordu adaylar bu sorun çözülmüş oldu. Bunu herkesin puanını hesaplamaya yönelik bir sisteme dönüştürürken sınav soru tipini değiştirme ihtiyacı hissedeceğini düşünmüyorum. 

Artan süreyi nasıl değerlendirmeliyiz, stratejimizi nasıl belirlemeliyiz?

Öğrenciler süreci hala 135 dakika olarak belirleyerek sınavlarının değerlendirirlerse kalan sürede de öne geçmek için geriye dönüp minik değişiklikler yapabilirler.

200 puan durumu var TYT’de bunun hakkında da biraz bilgi verebilir misiniz?

200 puan durumunda başvuru yapma şartı var. Öğrenci TYT puanı kullanılmasını istiyorsa YKS başvuru yapacak. Sınav puanının dönüştürülmüş haline bekleyecek eğer AYT ya da YGS’de 4 yıllık bir bölümü hedefliyorsa kendisi için AYT başvuru yapması şartı var. Bunlar gerçekleştirildiğinde sınav puanını bu yıl tekrar kullanabilecek. Ama bu yıl sınava girip de 200 puan üstü alan öğrenciler bu haktan yararlanamayacak. 2022 de TYT’ye giren öğrenciler mezun grupta tekrar değerlendirmek istiyorsa yeniden sınava girecekler artık dönüştürülmesi söz konusu olmayacak.

Özel yetenekli alım yapan okullar hakkında da birazcık konuşalım. Değişen sistem buraları nasıl etkileyecek?

Orada da ÖSYM bunu üniversitelere bırakıyor. Diyor ki TYT’ye girecek evet puanı hesaplanmış olan herkes özel yetenek sınavına başvuru yapabiliyor ama üniversiteler kendi içinde bölümleriyle ilgili başvuru şartını oluşturarak basın aracılığıyla öğrencilere duyuru yapacak. Baraj puan istiyor mu, farklı bir koşul var mı, bunu üniversite belirleyecek.

Bazı programlarda başarı sırası koşulu vardı bu koşul devam edecek mi?

Bu koşulun uygulanması 2015 yılından itibaren nitelikli öğrenci olmadığı görüldüğü için öğrenci bir bölüme girecek ama bunun altyapısı yoksa başarılı olamaz düşüncesiydi.

Bunun devamında okulu bırakma isteği doğabilir ya da devam edilse bile eğitime maalesef yetkin olamayabilirdi. Bu nedenle bu başarı sırası şartı devam edecek. Bunun kalkacağını düşünmüyorum. 2015'ten beri uygulanıyor, hatta artarak farklı bölümlere getirildi. Önümüzdeki yıllarda baraj kalktığı için diğer bölümlerde de bu şart olacak mı sorusu akıllara geliyor. Her bölüm kendi içerisinde girdi ve çıktıları hesaplıyor, evet öğrenci başvuru yapıyor, öğrencilerin alınırken var olan bir girdileri var ama bir de çıktıktan sonra neler olacak buna da bakılması gerekiyor.

80 binde, 100 binde sıralamalar vardı onlar aynı kalacak mı?

Yine hukuk fakültesi için 100 bin, mimarlık bölümü için 250 bin, TIP için 50 bin kontenjanı olacak. Yani barajlarda bir değişiklik olmadı, aynı sıralama aynı şekilde devam ediyor.

ÖSYM 2022 sınav takvimi açıklandı. Sınav ücreti ne olacak, öğrenciler ne zaman başvuru yapabilecek bununla alakalı da bilgileri de alabilir miyim?

Öğrenciler 7 Mart'a kadar başvuru yapabilecek şu an zaten başvuru süreci devam ediyor. Sadece 12. sınıfta olanlar değil, mezunlar tekrar hazırlananlar, baraj puanının kaldırılması ile aradan uzun zaman geçtiği halde yeniden ben şansımı deneyeyim diyen adaylarda bir telaş içerisinde. 8 Mart'a kadar ücretlerini ödeyebilecek öğrenciler. Önce başvuru yapılıyor sonra ücret ödeniyor. Ücretle ilgili de çok gündemde olan bir konu zorunlu olan bir sınavın ücretli olması ya da olmaması durumu. Her oturum için öğrenciler 115 lira ödeyecek tüm oturumlara girmek isteyen öğrenci 340 lira gibi bir meblağ ödüyor. Bu konuda daha fazla bilgi almak için www.osym.gov.tr adresini ziyaret etmeyi unutmayın.

Sınava yakın tarihlerde covid testi pozitif çıkan öğrenciler için nasıl bir uygulama olacak?

ÖSYM HES koduyla başvuruyu eşleştiriyor. Bunun nedeni de öğrencilerin covid durumlarını görebilmek, öğrenci hiçbir bildirimde bulunmadan eğer covid testi sınava yakın tarihlerde pozitif çıkarsa, o zaman sınav salonları her binada ayrılmış durumda olan özel yerler var öğrencilerin bununla alakalı bir belge iletmelerine gerek yok. 

Son olarak öğrencilere “Ortada bir sınav gerçeği var, değişen bir sürü faktör olabilir ama tek gerçek değişmiyor bu sınava girilecek” diyen Kılıçer son olarak öğrenciler için şu tavsiyelerde bulundu: “Her şeyi bir kenara bırakıp, aynı şekilde hazırlanma temposunu değiştirmeden, planları bozmadan, tartışmalarla vakit kaybetmeden bilgi açıkları kapatılmalı.