03.05.2002 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanmış olan “Kamu Görevlerine ilk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik”, daha önce kamu kurum ve kuruluşlarına personel seçimi ve ataması ile ilgili yönetmelikleri yürürlükten kaldırmış, DMS ve KMS birleştirilerek Kamu Personeli Seçeme Sınavı (KPSS) adı altında bir sınavın yapılmasını öngörmüştür. Yukarıda sözü edilen yönetmelik, kadroları A Grubu Kadrolar ve B Grubu Kadrolar olarak sınıflandırmıştır.
Kamu Personel Seçme Sınavı (KPSS) ilk defa 1999 yılında DMS (Devlet Memurluk Sınavı) adıyla yapılan ve her yıl ÖSYM tarafından düzenlenen kamu görevlerine ilk defa atanacaklar için yapılan sınavdır. Bu sınav 1999 ve 2000 yıllarında DMS, 2001 yılında KMS ve 2002 yılından itibaren de KPSS adıyla düzenlenmektedir.
KPSS-A NEDİR?
KPSS-A Kadroları; genel olarak müfettiş, uzman, denetmen ve kontrolör yardımcılığı ile kaymakam adaylığı kadrolarından oluşmaktadır. 2000'li yıllara kadar KPSS-A kadrolarına genel olarak İİBF, SBF ve Hukuk Fakültesi mezunları başvurabilmekteydi. Sadece bölüm bazında bazı değişiklikler olabilmekteydi. Örneğin Başbakanlık Uzman yardımcılığına (A) bölümü mezunu, Maliye müfettişliğine de (B) mezunları başvuramayabilmekteydi. Ancak, KPSS’nin merkezi olarak 1999 yılından itibaren düzenli bir şekilde her yıl yapılmasıyla beraber başvurabilecek bölümlerde artış oldu. Örneğin bazı kamu kurumları mühendislik fakültesi mezunlarının (AB Genel Sekreterliği) kimileri Fen/Fen-Edebiyat Fakültesi mezunlarının (DİE) kimileri de Tabip, Diş Tabibi, Eczacı, Kimyager veya Kimya Mühendisilerinin (sağlık Bakanlığı) başvurularını kabul etmeye başlamıştır. Bu noktada şu hususu vurgulamak gerekmektedir: Her ne kadar başvuran bölüm sayısı artmış ise de hala kamu kurumlarının çoğu atama yapacakları uzman yardımcısı, müfettiş yardımcısı, kontrolör yardımcısı ve denetmen yardımcısı kadrolarına genel olarak İİBF, SBF ve Hukuk Fakültesi mezunları arasından başvuru kabul etmektedir. Mühendislik, mimarlık, fen/fen edebiyat, tıp gibi fakülte ve bölümlerden de yukarıda belirtildiği üzere başvuru alınmasına rağmen, bunlar oldukça sınırlıdır.
KPSS - B NEDİR?
Yukarıda belirtilen KPSS-A kadroları dışındaki her kadro KPSS-B kadrosudur. Yani, Müfettiş, Uzman, Denetmen ve Kontrolör yardımcılığı ile Kaymakam adaylığı kadroları dışındaki her kadro KPSS-B kadrosudur. Bu çerçevede, Mühendis, Tekniker, Teknisyen, Memur, Psikolog, Mimar, Veteriner vb. tüm kadrolar KPSS-B kadrolardır.
Bir mühendis hem KPSS-A'ya hem de KPSS-B'ye başvurabilir mi?
ÖSYM tarafından merkezi yerleştirme yoluyla atama yapılmak için ilana çıkılan tüm kadrolar KPSS-B'dir. Buna göre KPSS'nın Genel Kültür ve Genel Yetenekten oluşan bölümüne giren her aday bu KPSS-B kadroları tercih işlemine katılabilecektir. Ancak, müfettiş, uzman, denetmen ve kontrolör yardımcılığı ile kaymakam adaylığı kadrolarına başvurabilmek için ÖSYM'nin yapacağı KPSS sınavı sonrasında sınavı açan kamu kurumlarınca yapılacak yazılı ve/veya sözlü sınavdan da başarılı olmak gerekmektedir. Bu, Müfettiş, Uzman, Denetmen ve Kontrolör yardımcılığı ile kaymakam adaylığı kadroları için açılan ilanda, hangi bölüm mezunlarının yazılı ve/veya sözlü sınava katılabileceği belirtilir. Bu ilanda Mühendislik bölümüne de yer verilmiş ise aday ilana çıkılan Müfettiş, Uzman, Denetmen ve Kontrolör yardımcılığı ile Kaymakam adaylığı kadrosuna başvurabilir. Burada şu hususu belirtmek gerekmektedir. Müfettiş, Uzman, Denetmen ve Kontrolör yardımcılığı ile kaymakam adaylığı kadrosuna başvurabilmek için Genel Kültür ve Genel yetenek sınavlarına ek olarak Pazar günü yapılan alan bilgisi sınavlarına (İktisat, Muhasebe, Maliye vb) katılmak gerekmektedir. Bu sınava sadece lisans mezunları girebilmektedir.
KPSS - A Grubu Adayları Hangi Branş Testlerini Çözmeli?
A grubu adayların KPSS’de hangi testleri çözmesi gerektiği konusu birçok adayın kafasını karıştırmaktadır. Öğretmen adaylarının atanması sadece Milli Eğitim Bakanlığı ile ilgiliyken, A grubu adayların karşısında 100' e yakın kurum bulunmaktadır. Her kurum işe alacağı kişide farklı nitelikler aramaktadır. Örneğin, Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı hukukçu, iktisatçı, işletmeci, maliyeci, matematikçi gibi 12 farklı statüde uzman yardımcısı istihdam etmektedir. Bir aday bu kurumda iktisatçı olarak uzman yardımcısı kadrosuna girmek istiyorsa iktisat, işletmeci olarak girmek istiyorsa işletme, istatistikçi olarak girmek istiyorsa istatistik testinin puan katsayısı diğerlerinden daha yüksek olmaktadır. Kurumların ve kadroların çeşitliliğinden dolayı A grubu adaylar için çok farklı puan türleri ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla bir aday, öncelikle hangi kurumda ve hangi statüde çalışmak istediğine karar vermeli, başvuracağı kadronun gerektirdiği puan türünü tespit etmeli ve o puan türünde istenen testleri çözmesi gerektiğini bilerek sınava hazırlanmalıdır. Puan türleriyle ilgili tablo ÖSYM’nin yayınlayacağı sınav kılavuzunda bulunmaktadır.
KPSS ÖĞRETMENLİK SINAVI NEDİR?
KPSS Eğitim Bilimleri Sınavı, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı olan tüm eğitim kurumlarında gerek sözleşmeli ve gerekse kadrolu olarak öğretmenlik yapacak olan tüm adayları kapsamaktadır .Üniversitelerin Eğitim Fakülteleri ve Fen Edebiyat Fakültelerinden mezun olan adaylar bu sınava girebilir. KPSS öğretmenlik sınavında Genel Yetenek - Genel Kültür sınavına ek olarak 120 sorudan oluşan Eğitim Bilimleri (Pedagojik Formasyon) sınavı yapılır.
KPSS Eğitim Bilimleri Sınavına Kimler Başvurabilir?
Eğitim Fakültelerinden mezun olanlar ile mezun olabilecek durumda olan adaylar,Fen-Edebiyat Fakültelerinden mezun olup Tezsiz Yüksek Lisans (pedagojik formasyon) Programını tamamlamış olan adaylar,Fen-Edebiyat Fakültelerinden mezun olup Öğretmenlik Sertifika programını tamamlamış olan adaylar (Örn. Fen-Edebiya Fakültesi İngiliz Dili Edebiyatı Mezunu, İngilizce Öğretmenliği Sertifika Programını tamamlamış),Fen-Edebiyat Fakültelerinden mezun olanlar ile mezun olabilecek durumda olan adaylarbaşvurabilir.
Puanı Kaç Yıl Geçerlidir?
ÖSYM tarafından her yıl yapılan KPSS-Lisans sınavında alınan puanlar 2 yıl süre ile geçerlidir. Sürede esas alınan yıl değil, bir sonraki KPSS sınavıdır. Yani 2008 KPSS puanları 2010 KPSS sınavı yapana kadar geçerlidir.